\left\{ \begin{array} { l } { 3 ( x - 1 ) = y + 5 } \\ { 5 ( y - 1 ) = 3 ( x + 1 ) } \end{array} \right.
x, y માટે ઉકેલો
x=4
y=4
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
3x-3=y+5
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. 3 સાથે x-1 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
3x-3-y=5
બન્ને બાજુથી y ઘટાડો.
3x-y=5+3
બંને સાઇડ્સ માટે 3 ઍડ કરો.
3x-y=8
8મેળવવા માટે 5 અને 3 ને ઍડ કરો.
5y-5=3\left(x+1\right)
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. 5 સાથે y-1 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
5y-5=3x+3
3 સાથે x+1 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
5y-5-3x=3
બન્ને બાજુથી 3x ઘટાડો.
5y-3x=3+5
બંને સાઇડ્સ માટે 5 ઍડ કરો.
5y-3x=8
8મેળવવા માટે 3 અને 5 ને ઍડ કરો.
3x-y=8,-3x+5y=8
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
3x-y=8
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
3x=y+8
સમીકરણની બન્ને બાજુ y ઍડ કરો.
x=\frac{1}{3}\left(y+8\right)
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{1}{3}y+\frac{8}{3}
y+8 ને \frac{1}{3} વાર ગુણાકાર કરો.
-3\left(\frac{1}{3}y+\frac{8}{3}\right)+5y=8
અન્ય સમીકરણ, -3x+5y=8 માં x માટે \frac{8+y}{3} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
-y-8+5y=8
\frac{8+y}{3} ને -3 વાર ગુણાકાર કરો.
4y-8=8
5y માં -y ઍડ કરો.
4y=16
સમીકરણની બન્ને બાજુ 8 ઍડ કરો.
y=4
બન્ને બાજુનો 4 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{1}{3}\times 4+\frac{8}{3}
x=\frac{1}{3}y+\frac{8}{3}માં y માટે 4 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=\frac{4+8}{3}
4 ને \frac{1}{3} વાર ગુણાકાર કરો.
x=4
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{4}{3} માં \frac{8}{3} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=4,y=4
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
3x-3=y+5
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. 3 સાથે x-1 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
3x-3-y=5
બન્ને બાજુથી y ઘટાડો.
3x-y=5+3
બંને સાઇડ્સ માટે 3 ઍડ કરો.
3x-y=8
8મેળવવા માટે 5 અને 3 ને ઍડ કરો.
5y-5=3\left(x+1\right)
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. 5 સાથે y-1 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
5y-5=3x+3
3 સાથે x+1 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
5y-5-3x=3
બન્ને બાજુથી 3x ઘટાડો.
5y-3x=3+5
બંને સાઇડ્સ માટે 5 ઍડ કરો.
5y-3x=8
8મેળવવા માટે 3 અને 5 ને ઍડ કરો.
3x-y=8,-3x+5y=8
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}3&-1\\-3&5\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}8\\8\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}3&-1\\-3&5\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}3&-1\\-3&5\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&-1\\-3&5\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}8\\8\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}3&-1\\-3&5\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&-1\\-3&5\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}8\\8\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&-1\\-3&5\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}8\\8\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{5}{3\times 5-\left(-\left(-3\right)\right)}&-\frac{-1}{3\times 5-\left(-\left(-3\right)\right)}\\-\frac{-3}{3\times 5-\left(-\left(-3\right)\right)}&\frac{3}{3\times 5-\left(-\left(-3\right)\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}8\\8\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{5}{12}&\frac{1}{12}\\\frac{1}{4}&\frac{1}{4}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}8\\8\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{5}{12}\times 8+\frac{1}{12}\times 8\\\frac{1}{4}\times 8+\frac{1}{4}\times 8\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}4\\4\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=4,y=4
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
3x-3=y+5
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. 3 સાથે x-1 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
3x-3-y=5
બન્ને બાજુથી y ઘટાડો.
3x-y=5+3
બંને સાઇડ્સ માટે 3 ઍડ કરો.
3x-y=8
8મેળવવા માટે 5 અને 3 ને ઍડ કરો.
5y-5=3\left(x+1\right)
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. 5 સાથે y-1 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
5y-5=3x+3
3 સાથે x+1 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
5y-5-3x=3
બન્ને બાજુથી 3x ઘટાડો.
5y-3x=3+5
બંને સાઇડ્સ માટે 5 ઍડ કરો.
5y-3x=8
8મેળવવા માટે 3 અને 5 ને ઍડ કરો.
3x-y=8,-3x+5y=8
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
-3\times 3x-3\left(-1\right)y=-3\times 8,3\left(-3\right)x+3\times 5y=3\times 8
3x અને -3x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો -3 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 3 સાથે ગુણાકાર કરો.
-9x+3y=-24,-9x+15y=24
સરળ બનાવો.
-9x+9x+3y-15y=-24-24
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી -9x+3y=-24માંથી -9x+15y=24 ને ઘટાડો.
3y-15y=-24-24
9x માં -9x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો -9x અને 9x ને વિભાજિત કરો.
-12y=-24-24
-15y માં 3y ઍડ કરો.
-12y=-48
-24 માં -24 ઍડ કરો.
y=4
બન્ને બાજુનો -12 થી ભાગાકાર કરો.
-3x+5\times 4=8
-3x+5y=8માં y માટે 4 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
-3x+20=8
4 ને 5 વાર ગુણાકાર કરો.
-3x=-12
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 20 નો ઘટાડો કરો.
x=4
બન્ને બાજુનો -3 થી ભાગાકાર કરો.
x=4,y=4
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}