\left\{ \begin{array} { l } { 3 ( 5 x - 2 ) - 7 ( 2 y + 3 ) = 2 } \\ { 2 ( 3 x - y ) - 23 = 3 ( 4 - 9 x ) } \end{array} \right.
x, y માટે ઉકેલો
x=1
y=-1
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
15x-6-7\left(2y+3\right)=2
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. 3 સાથે 5x-2 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
15x-6-14y-21=2
-7 સાથે 2y+3 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
15x-27-14y=2
-27 મેળવવા માટે -6 માંથી 21 ને ઘટાડો.
15x-14y=2+27
બંને સાઇડ્સ માટે 27 ઍડ કરો.
15x-14y=29
29મેળવવા માટે 2 અને 27 ને ઍડ કરો.
6x-2y-23=3\left(4-9x\right)
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. 2 સાથે 3x-y નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
6x-2y-23=12-27x
3 સાથે 4-9x નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
6x-2y-23+27x=12
બંને સાઇડ્સ માટે 27x ઍડ કરો.
33x-2y-23=12
33x ને મેળવવા માટે 6x અને 27x ને એકસાથે કરો.
33x-2y=12+23
બંને સાઇડ્સ માટે 23 ઍડ કરો.
33x-2y=35
35મેળવવા માટે 12 અને 23 ને ઍડ કરો.
15x-14y=29,33x-2y=35
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
15x-14y=29
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
15x=14y+29
સમીકરણની બન્ને બાજુ 14y ઍડ કરો.
x=\frac{1}{15}\left(14y+29\right)
બન્ને બાજુનો 15 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{14}{15}y+\frac{29}{15}
14y+29 ને \frac{1}{15} વાર ગુણાકાર કરો.
33\left(\frac{14}{15}y+\frac{29}{15}\right)-2y=35
અન્ય સમીકરણ, 33x-2y=35 માં x માટે \frac{14y+29}{15} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
\frac{154}{5}y+\frac{319}{5}-2y=35
\frac{14y+29}{15} ને 33 વાર ગુણાકાર કરો.
\frac{144}{5}y+\frac{319}{5}=35
-2y માં \frac{154y}{5} ઍડ કરો.
\frac{144}{5}y=-\frac{144}{5}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{319}{5} નો ઘટાડો કરો.
y=-1
સમીકરણની બન્ને બાજુનો \frac{144}{5} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
x=\frac{14}{15}\left(-1\right)+\frac{29}{15}
x=\frac{14}{15}y+\frac{29}{15}માં y માટે -1 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=\frac{-14+29}{15}
-1 ને \frac{14}{15} વાર ગુણાકાર કરો.
x=1
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને -\frac{14}{15} માં \frac{29}{15} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=1,y=-1
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
15x-6-7\left(2y+3\right)=2
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. 3 સાથે 5x-2 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
15x-6-14y-21=2
-7 સાથે 2y+3 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
15x-27-14y=2
-27 મેળવવા માટે -6 માંથી 21 ને ઘટાડો.
15x-14y=2+27
બંને સાઇડ્સ માટે 27 ઍડ કરો.
15x-14y=29
29મેળવવા માટે 2 અને 27 ને ઍડ કરો.
6x-2y-23=3\left(4-9x\right)
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. 2 સાથે 3x-y નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
6x-2y-23=12-27x
3 સાથે 4-9x નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
6x-2y-23+27x=12
બંને સાઇડ્સ માટે 27x ઍડ કરો.
33x-2y-23=12
33x ને મેળવવા માટે 6x અને 27x ને એકસાથે કરો.
33x-2y=12+23
બંને સાઇડ્સ માટે 23 ઍડ કરો.
33x-2y=35
35મેળવવા માટે 12 અને 23 ને ઍડ કરો.
15x-14y=29,33x-2y=35
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}15&-14\\33&-2\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}29\\35\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}15&-14\\33&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}15&-14\\33&-2\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}15&-14\\33&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}29\\35\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}15&-14\\33&-2\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}15&-14\\33&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}29\\35\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}15&-14\\33&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}29\\35\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{2}{15\left(-2\right)-\left(-14\times 33\right)}&-\frac{-14}{15\left(-2\right)-\left(-14\times 33\right)}\\-\frac{33}{15\left(-2\right)-\left(-14\times 33\right)}&\frac{15}{15\left(-2\right)-\left(-14\times 33\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}29\\35\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{1}{216}&\frac{7}{216}\\-\frac{11}{144}&\frac{5}{144}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}29\\35\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{1}{216}\times 29+\frac{7}{216}\times 35\\-\frac{11}{144}\times 29+\frac{5}{144}\times 35\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}1\\-1\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=1,y=-1
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
15x-6-7\left(2y+3\right)=2
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. 3 સાથે 5x-2 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
15x-6-14y-21=2
-7 સાથે 2y+3 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
15x-27-14y=2
-27 મેળવવા માટે -6 માંથી 21 ને ઘટાડો.
15x-14y=2+27
બંને સાઇડ્સ માટે 27 ઍડ કરો.
15x-14y=29
29મેળવવા માટે 2 અને 27 ને ઍડ કરો.
6x-2y-23=3\left(4-9x\right)
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. 2 સાથે 3x-y નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
6x-2y-23=12-27x
3 સાથે 4-9x નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
6x-2y-23+27x=12
બંને સાઇડ્સ માટે 27x ઍડ કરો.
33x-2y-23=12
33x ને મેળવવા માટે 6x અને 27x ને એકસાથે કરો.
33x-2y=12+23
બંને સાઇડ્સ માટે 23 ઍડ કરો.
33x-2y=35
35મેળવવા માટે 12 અને 23 ને ઍડ કરો.
15x-14y=29,33x-2y=35
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
33\times 15x+33\left(-14\right)y=33\times 29,15\times 33x+15\left(-2\right)y=15\times 35
15x અને 33x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો 33 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 15 સાથે ગુણાકાર કરો.
495x-462y=957,495x-30y=525
સરળ બનાવો.
495x-495x-462y+30y=957-525
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી 495x-462y=957માંથી 495x-30y=525 ને ઘટાડો.
-462y+30y=957-525
-495x માં 495x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો 495x અને -495x ને વિભાજિત કરો.
-432y=957-525
30y માં -462y ઍડ કરો.
-432y=432
-525 માં 957 ઍડ કરો.
y=-1
બન્ને બાજુનો -432 થી ભાગાકાર કરો.
33x-2\left(-1\right)=35
33x-2y=35માં y માટે -1 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
33x+2=35
-1 ને -2 વાર ગુણાકાર કરો.
33x=33
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 2 નો ઘટાડો કરો.
x=1
બન્ને બાજુનો 33 થી ભાગાકાર કરો.
x=1,y=-1
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}