\left\{ \begin{array} { l } { 3 ( 2 x + 1 ) - 5 ( y - 3 ) = 1 } \\ { 5 ( 1 - x ) - 4 ( 2 y + 1 ) = 3 } \end{array} \right.
x, y માટે ઉકેલો
x=-2
y=1
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
3\left(2x+1\right)-5\left(y-3\right)=1,5\left(-x+1\right)-4\left(2y+1\right)=3
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
3\left(2x+1\right)-5\left(y-3\right)=1
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
6x+3-5\left(y-3\right)=1
2x+1 ને 3 વાર ગુણાકાર કરો.
6x+3-5y+15=1
y-3 ને -5 વાર ગુણાકાર કરો.
6x-5y+18=1
15 માં 3 ઍડ કરો.
6x-5y=-17
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 18 નો ઘટાડો કરો.
6x=5y-17
સમીકરણની બન્ને બાજુ 5y ઍડ કરો.
x=\frac{1}{6}\left(5y-17\right)
બન્ને બાજુનો 6 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{5}{6}y-\frac{17}{6}
5y-17 ને \frac{1}{6} વાર ગુણાકાર કરો.
5\left(-\left(\frac{5}{6}y-\frac{17}{6}\right)+1\right)-4\left(2y+1\right)=3
અન્ય સમીકરણ, 5\left(-x+1\right)-4\left(2y+1\right)=3 માં x માટે \frac{5y-17}{6} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
5\left(-\frac{5}{6}y+\frac{17}{6}+1\right)-4\left(2y+1\right)=3
\frac{5y-17}{6} ને -1 વાર ગુણાકાર કરો.
5\left(-\frac{5}{6}y+\frac{23}{6}\right)-4\left(2y+1\right)=3
1 માં \frac{17}{6} ઍડ કરો.
-\frac{25}{6}y+\frac{115}{6}-4\left(2y+1\right)=3
\frac{-5y+23}{6} ને 5 વાર ગુણાકાર કરો.
-\frac{25}{6}y+\frac{115}{6}-8y-4=3
2y+1 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
-\frac{73}{6}y+\frac{115}{6}-4=3
-8y માં -\frac{25y}{6} ઍડ કરો.
-\frac{73}{6}y+\frac{91}{6}=3
-4 માં \frac{115}{6} ઍડ કરો.
-\frac{73}{6}y=-\frac{73}{6}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{91}{6} નો ઘટાડો કરો.
y=1
સમીકરણની બન્ને બાજુનો -\frac{73}{6} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
x=\frac{5-17}{6}
x=\frac{5}{6}y-\frac{17}{6}માં y માટે 1 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=-2
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{5}{6} માં -\frac{17}{6} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=-2,y=1
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
3\left(2x+1\right)-5\left(y-3\right)=1,5\left(-x+1\right)-4\left(2y+1\right)=3
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
3\left(2x+1\right)-5\left(y-3\right)=1
પ્રથમ સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકવા માટે તેને સરળ બનાવો.
6x+3-5\left(y-3\right)=1
2x+1 ને 3 વાર ગુણાકાર કરો.
6x+3-5y+15=1
y-3 ને -5 વાર ગુણાકાર કરો.
6x-5y+18=1
15 માં 3 ઍડ કરો.
6x-5y=-17
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 18 નો ઘટાડો કરો.
5\left(-x+1\right)-4\left(2y+1\right)=3
બીજા સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકવા માટે તેને સરળ બનાવો.
-5x+5-4\left(2y+1\right)=3
-x+1 ને 5 વાર ગુણાકાર કરો.
-5x+5-8y-4=3
2y+1 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
-5x-8y+1=3
-4 માં 5 ઍડ કરો.
-5x-8y=2
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 1 નો ઘટાડો કરો.
\left(\begin{matrix}6&-5\\-5&-8\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-17\\2\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}6&-5\\-5&-8\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}6&-5\\-5&-8\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}6&-5\\-5&-8\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-17\\2\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}6&-5\\-5&-8\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}6&-5\\-5&-8\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-17\\2\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}6&-5\\-5&-8\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-17\\2\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{8}{6\left(-8\right)-\left(-5\left(-5\right)\right)}&-\frac{-5}{6\left(-8\right)-\left(-5\left(-5\right)\right)}\\-\frac{-5}{6\left(-8\right)-\left(-5\left(-5\right)\right)}&\frac{6}{6\left(-8\right)-\left(-5\left(-5\right)\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}-17\\2\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{8}{73}&-\frac{5}{73}\\-\frac{5}{73}&-\frac{6}{73}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}-17\\2\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{8}{73}\left(-17\right)-\frac{5}{73}\times 2\\-\frac{5}{73}\left(-17\right)-\frac{6}{73}\times 2\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-2\\1\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=-2,y=1
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}