\left\{ \begin{array} { l } { 2 x - 2 y = 5 } \\ { 5 y - x = 3 } \end{array} \right.
x, y માટે ઉકેલો
x = \frac{31}{8} = 3\frac{7}{8} = 3.875
y = \frac{11}{8} = 1\frac{3}{8} = 1.375
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
2x-2y=5,-x+5y=3
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
2x-2y=5
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
2x=2y+5
સમીકરણની બન્ને બાજુ 2y ઍડ કરો.
x=\frac{1}{2}\left(2y+5\right)
બન્ને બાજુનો 2 થી ભાગાકાર કરો.
x=y+\frac{5}{2}
2y+5 ને \frac{1}{2} વાર ગુણાકાર કરો.
-\left(y+\frac{5}{2}\right)+5y=3
અન્ય સમીકરણ, -x+5y=3 માં x માટે y+\frac{5}{2} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
-y-\frac{5}{2}+5y=3
y+\frac{5}{2} ને -1 વાર ગુણાકાર કરો.
4y-\frac{5}{2}=3
5y માં -y ઍડ કરો.
4y=\frac{11}{2}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{5}{2} ઍડ કરો.
y=\frac{11}{8}
બન્ને બાજુનો 4 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{11}{8}+\frac{5}{2}
x=y+\frac{5}{2}માં y માટે \frac{11}{8} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=\frac{31}{8}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{11}{8} માં \frac{5}{2} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=\frac{31}{8},y=\frac{11}{8}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
2x-2y=5,-x+5y=3
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}2&-2\\-1&5\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}5\\3\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}2&-2\\-1&5\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}2&-2\\-1&5\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}2&-2\\-1&5\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}5\\3\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}2&-2\\-1&5\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}2&-2\\-1&5\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}5\\3\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}2&-2\\-1&5\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}5\\3\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{5}{2\times 5-\left(-2\left(-1\right)\right)}&-\frac{-2}{2\times 5-\left(-2\left(-1\right)\right)}\\-\frac{-1}{2\times 5-\left(-2\left(-1\right)\right)}&\frac{2}{2\times 5-\left(-2\left(-1\right)\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}5\\3\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{5}{8}&\frac{1}{4}\\\frac{1}{8}&\frac{1}{4}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}5\\3\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{5}{8}\times 5+\frac{1}{4}\times 3\\\frac{1}{8}\times 5+\frac{1}{4}\times 3\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{31}{8}\\\frac{11}{8}\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=\frac{31}{8},y=\frac{11}{8}
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
2x-2y=5,-x+5y=3
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
-2x-\left(-2y\right)=-5,2\left(-1\right)x+2\times 5y=2\times 3
2x અને -x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો -1 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 2 સાથે ગુણાકાર કરો.
-2x+2y=-5,-2x+10y=6
સરળ બનાવો.
-2x+2x+2y-10y=-5-6
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી -2x+2y=-5માંથી -2x+10y=6 ને ઘટાડો.
2y-10y=-5-6
2x માં -2x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો -2x અને 2x ને વિભાજિત કરો.
-8y=-5-6
-10y માં 2y ઍડ કરો.
-8y=-11
-6 માં -5 ઍડ કરો.
y=\frac{11}{8}
બન્ને બાજુનો -8 થી ભાગાકાર કરો.
-x+5\times \frac{11}{8}=3
-x+5y=3માં y માટે \frac{11}{8} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
-x+\frac{55}{8}=3
\frac{11}{8} ને 5 વાર ગુણાકાર કરો.
-x=-\frac{31}{8}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{55}{8} નો ઘટાડો કરો.
x=\frac{31}{8}
બન્ને બાજુનો -1 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{31}{8},y=\frac{11}{8}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}