\left\{ \begin{array} { l } { 2 m + 3 n = 1 } \\ { \frac { 15 } { 9 } m - 2 n = 1 } \end{array} \right.
m, n માટે ઉકેલો
m=\frac{5}{9}\approx 0.555555556
n=-\frac{1}{27}\approx -0.037037037
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
2m+3n=1,\frac{5}{3}m-2n=1
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
2m+3n=1
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને m ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને m માટે ઉકેલો.
2m=-3n+1
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 3n નો ઘટાડો કરો.
m=\frac{1}{2}\left(-3n+1\right)
બન્ને બાજુનો 2 થી ભાગાકાર કરો.
m=-\frac{3}{2}n+\frac{1}{2}
-3n+1 ને \frac{1}{2} વાર ગુણાકાર કરો.
\frac{5}{3}\left(-\frac{3}{2}n+\frac{1}{2}\right)-2n=1
અન્ય સમીકરણ, \frac{5}{3}m-2n=1 માં m માટે \frac{-3n+1}{2} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
-\frac{5}{2}n+\frac{5}{6}-2n=1
\frac{-3n+1}{2} ને \frac{5}{3} વાર ગુણાકાર કરો.
-\frac{9}{2}n+\frac{5}{6}=1
-2n માં -\frac{5n}{2} ઍડ કરો.
-\frac{9}{2}n=\frac{1}{6}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{5}{6} નો ઘટાડો કરો.
n=-\frac{1}{27}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો -\frac{9}{2} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
m=-\frac{3}{2}\left(-\frac{1}{27}\right)+\frac{1}{2}
m=-\frac{3}{2}n+\frac{1}{2}માં n માટે -\frac{1}{27} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું m માટે ઉકેલો.
m=\frac{1}{18}+\frac{1}{2}
ગુણક વખતનો ગુણક અને ભાજક વખતનો ભાજક દ્વારા ગુણાકાર કરીને -\frac{3}{2} નો -\frac{1}{27} વાર ગુણાકાર કરો. પછી જો શક્ય હોય તો અપૂર્ણાંકને ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
m=\frac{5}{9}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{1}{18} માં \frac{1}{2} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
m=\frac{5}{9},n=-\frac{1}{27}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
2m+3n=1,\frac{5}{3}m-2n=1
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}2&3\\\frac{5}{3}&-2\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}m\\n\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}1\\1\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}2&3\\\frac{5}{3}&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}2&3\\\frac{5}{3}&-2\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}m\\n\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}2&3\\\frac{5}{3}&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}1\\1\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}2&3\\\frac{5}{3}&-2\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}m\\n\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}2&3\\\frac{5}{3}&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}1\\1\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}m\\n\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}2&3\\\frac{5}{3}&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}1\\1\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}m\\n\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{2}{2\left(-2\right)-3\times \frac{5}{3}}&-\frac{3}{2\left(-2\right)-3\times \frac{5}{3}}\\-\frac{\frac{5}{3}}{2\left(-2\right)-3\times \frac{5}{3}}&\frac{2}{2\left(-2\right)-3\times \frac{5}{3}}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}1\\1\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}m\\n\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{2}{9}&\frac{1}{3}\\\frac{5}{27}&-\frac{2}{9}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}1\\1\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}m\\n\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{2}{9}+\frac{1}{3}\\\frac{5}{27}-\frac{2}{9}\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}m\\n\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{5}{9}\\-\frac{1}{27}\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
m=\frac{5}{9},n=-\frac{1}{27}
મેટ્રિક્સ ઘટકો m અને n ને કાઢો.
2m+3n=1,\frac{5}{3}m-2n=1
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
\frac{5}{3}\times 2m+\frac{5}{3}\times 3n=\frac{5}{3},2\times \frac{5}{3}m+2\left(-2\right)n=2
2m અને \frac{5m}{3} ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો \frac{5}{3} સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 2 સાથે ગુણાકાર કરો.
\frac{10}{3}m+5n=\frac{5}{3},\frac{10}{3}m-4n=2
સરળ બનાવો.
\frac{10}{3}m-\frac{10}{3}m+5n+4n=\frac{5}{3}-2
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી \frac{10}{3}m+5n=\frac{5}{3}માંથી \frac{10}{3}m-4n=2 ને ઘટાડો.
5n+4n=\frac{5}{3}-2
-\frac{10m}{3} માં \frac{10m}{3} ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો \frac{10m}{3} અને -\frac{10m}{3} ને વિભાજિત કરો.
9n=\frac{5}{3}-2
4n માં 5n ઍડ કરો.
9n=-\frac{1}{3}
-2 માં \frac{5}{3} ઍડ કરો.
n=-\frac{1}{27}
બન્ને બાજુનો 9 થી ભાગાકાર કરો.
\frac{5}{3}m-2\left(-\frac{1}{27}\right)=1
\frac{5}{3}m-2n=1માં n માટે -\frac{1}{27} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું m માટે ઉકેલો.
\frac{5}{3}m+\frac{2}{27}=1
-\frac{1}{27} ને -2 વાર ગુણાકાર કરો.
\frac{5}{3}m=\frac{25}{27}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{2}{27} નો ઘટાડો કરો.
m=\frac{5}{9}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો \frac{5}{3} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
m=\frac{5}{9},n=-\frac{1}{27}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}