\left\{ \begin{array} { l } { 2 a x + b y = 14 } \\ { - 2 x + 9 y = - 19 } \end{array} \right.
x, y માટે ઉકેલો (જટિલ સમાધાન)
\left\{\begin{matrix}x=\frac{19b+126}{2\left(9a+b\right)}\text{, }y=-\frac{19a-14}{9a+b}\text{, }&a\neq -\frac{b}{9}\\x=\frac{9y+19}{2}\text{, }y\in \mathrm{C}\text{, }&b=-\frac{126}{19}\text{ and }a=\frac{14}{19}\end{matrix}\right.
x, y માટે ઉકેલો
\left\{\begin{matrix}x=\frac{19b+126}{2\left(9a+b\right)}\text{, }y=-\frac{19a-14}{9a+b}\text{, }&a\neq -\frac{b}{9}\\x=\frac{9y+19}{2}\text{, }y\in \mathrm{R}\text{, }&b=-\frac{126}{19}\text{ and }a=\frac{14}{19}\end{matrix}\right.
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
2ax+by=14,-2x+9y=-19
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
2ax+by=14
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
2ax=\left(-b\right)y+14
સમીકરણની બન્ને બાજુથી by નો ઘટાડો કરો.
x=\frac{1}{2a}\left(\left(-b\right)y+14\right)
બન્ને બાજુનો 2a થી ભાગાકાર કરો.
x=\left(-\frac{b}{2a}\right)y+\frac{7}{a}
-by+14 ને \frac{1}{2a} વાર ગુણાકાર કરો.
-2\left(\left(-\frac{b}{2a}\right)y+\frac{7}{a}\right)+9y=-19
અન્ય સમીકરણ, -2x+9y=-19 માં x માટે \frac{-by+14}{2a} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
\frac{b}{a}y-\frac{14}{a}+9y=-19
\frac{-by+14}{2a} ને -2 વાર ગુણાકાર કરો.
\left(\frac{b}{a}+9\right)y-\frac{14}{a}=-19
9y માં \frac{by}{a} ઍડ કરો.
\left(\frac{b}{a}+9\right)y=-19+\frac{14}{a}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{14}{a} ઍડ કરો.
y=\frac{14-19a}{9a+b}
બન્ને બાજુનો 9+\frac{b}{a} થી ભાગાકાર કરો.
x=\left(-\frac{b}{2a}\right)\times \frac{14-19a}{9a+b}+\frac{7}{a}
x=\left(-\frac{b}{2a}\right)y+\frac{7}{a}માં y માટે \frac{14-19a}{9a+b} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=-\frac{b\left(14-19a\right)}{2a\left(9a+b\right)}+\frac{7}{a}
\frac{14-19a}{9a+b} ને -\frac{b}{2a} વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{19b+126}{2\left(9a+b\right)}
-\frac{b\left(14-19a\right)}{2a\left(9a+b\right)} માં \frac{7}{a} ઍડ કરો.
x=\frac{19b+126}{2\left(9a+b\right)},y=\frac{14-19a}{9a+b}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
2ax+by=14,-2x+9y=-19
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}2a&b\\-2&9\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}14\\-19\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}2a&b\\-2&9\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}2a&b\\-2&9\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}2a&b\\-2&9\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}14\\-19\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}2a&b\\-2&9\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}2a&b\\-2&9\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}14\\-19\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}2a&b\\-2&9\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}14\\-19\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{9}{2a\times 9-b\left(-2\right)}&-\frac{b}{2a\times 9-b\left(-2\right)}\\-\frac{-2}{2a\times 9-b\left(-2\right)}&\frac{2a}{2a\times 9-b\left(-2\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}14\\-19\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{9}{2\left(9a+b\right)}&-\frac{b}{2\left(9a+b\right)}\\\frac{1}{9a+b}&\frac{a}{9a+b}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}14\\-19\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{9}{2\left(9a+b\right)}\times 14+\left(-\frac{b}{2\left(9a+b\right)}\right)\left(-19\right)\\\frac{1}{9a+b}\times 14+\frac{a}{9a+b}\left(-19\right)\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{19b+126}{2\left(9a+b\right)}\\\frac{14-19a}{9a+b}\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=\frac{19b+126}{2\left(9a+b\right)},y=\frac{14-19a}{9a+b}
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
2ax+by=14,-2x+9y=-19
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
-2\times 2ax-2by=-2\times 14,2a\left(-2\right)x+2a\times 9y=2a\left(-19\right)
2ax અને -2x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો -2 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 2a સાથે ગુણાકાર કરો.
\left(-4a\right)x+\left(-2b\right)y=-28,\left(-4a\right)x+18ay=-38a
સરળ બનાવો.
\left(-4a\right)x+4ax+\left(-2b\right)y+\left(-18a\right)y=-28+38a
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી \left(-4a\right)x+\left(-2b\right)y=-28માંથી \left(-4a\right)x+18ay=-38a ને ઘટાડો.
\left(-2b\right)y+\left(-18a\right)y=-28+38a
4ax માં -4ax ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો -4ax અને 4ax ને વિભાજિત કરો.
\left(-18a-2b\right)y=-28+38a
-18ay માં -2by ઍડ કરો.
\left(-18a-2b\right)y=38a-28
38a માં -28 ઍડ કરો.
y=-\frac{19a-14}{9a+b}
બન્ને બાજુનો -2b-18a થી ભાગાકાર કરો.
-2x+9\left(-\frac{19a-14}{9a+b}\right)=-19
-2x+9y=-19માં y માટે -\frac{-14+19a}{b+9a} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
-2x-\frac{9\left(19a-14\right)}{9a+b}=-19
-\frac{-14+19a}{b+9a} ને 9 વાર ગુણાકાર કરો.
-2x=-\frac{19b+126}{9a+b}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{9\left(-14+19a\right)}{b+9a} ઍડ કરો.
x=\frac{19b+126}{2\left(9a+b\right)}
બન્ને બાજુનો -2 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{19b+126}{2\left(9a+b\right)},y=-\frac{19a-14}{9a+b}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
2ax+by=14,-2x+9y=-19
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
2ax+by=14
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
2ax=\left(-b\right)y+14
સમીકરણની બન્ને બાજુથી by નો ઘટાડો કરો.
x=\frac{1}{2a}\left(\left(-b\right)y+14\right)
બન્ને બાજુનો 2a થી ભાગાકાર કરો.
x=\left(-\frac{b}{2a}\right)y+\frac{7}{a}
-by+14 ને \frac{1}{2a} વાર ગુણાકાર કરો.
-2\left(\left(-\frac{b}{2a}\right)y+\frac{7}{a}\right)+9y=-19
અન્ય સમીકરણ, -2x+9y=-19 માં x માટે \frac{-by+14}{2a} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
\frac{b}{a}y-\frac{14}{a}+9y=-19
\frac{-by+14}{2a} ને -2 વાર ગુણાકાર કરો.
\left(\frac{b}{a}+9\right)y-\frac{14}{a}=-19
9y માં \frac{by}{a} ઍડ કરો.
\left(\frac{b}{a}+9\right)y=-19+\frac{14}{a}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{14}{a} ઍડ કરો.
y=\frac{14-19a}{9a+b}
બન્ને બાજુનો 9+\frac{b}{a} થી ભાગાકાર કરો.
x=\left(-\frac{b}{2a}\right)\times \frac{14-19a}{9a+b}+\frac{7}{a}
x=\left(-\frac{b}{2a}\right)y+\frac{7}{a}માં y માટે \frac{14-19a}{9a+b} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=-\frac{b\left(14-19a\right)}{2a\left(9a+b\right)}+\frac{7}{a}
\frac{14-19a}{9a+b} ને -\frac{b}{2a} વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{19b+126}{2\left(9a+b\right)}
-\frac{b\left(14-19a\right)}{2a\left(9a+b\right)} માં \frac{7}{a} ઍડ કરો.
x=\frac{19b+126}{2\left(9a+b\right)},y=\frac{14-19a}{9a+b}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
2ax+by=14,-2x+9y=-19
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}2a&b\\-2&9\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}14\\-19\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}2a&b\\-2&9\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}2a&b\\-2&9\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}2a&b\\-2&9\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}14\\-19\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}2a&b\\-2&9\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}2a&b\\-2&9\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}14\\-19\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}2a&b\\-2&9\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}14\\-19\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{9}{2a\times 9-b\left(-2\right)}&-\frac{b}{2a\times 9-b\left(-2\right)}\\-\frac{-2}{2a\times 9-b\left(-2\right)}&\frac{2a}{2a\times 9-b\left(-2\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}14\\-19\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{9}{2\left(9a+b\right)}&-\frac{b}{2\left(9a+b\right)}\\\frac{1}{9a+b}&\frac{a}{9a+b}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}14\\-19\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{9}{2\left(9a+b\right)}\times 14+\left(-\frac{b}{2\left(9a+b\right)}\right)\left(-19\right)\\\frac{1}{9a+b}\times 14+\frac{a}{9a+b}\left(-19\right)\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{19b+126}{2\left(9a+b\right)}\\\frac{14-19a}{9a+b}\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=\frac{19b+126}{2\left(9a+b\right)},y=\frac{14-19a}{9a+b}
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
2ax+by=14,-2x+9y=-19
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
-2\times 2ax-2by=-2\times 14,2a\left(-2\right)x+2a\times 9y=2a\left(-19\right)
2ax અને -2x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો -2 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 2a સાથે ગુણાકાર કરો.
\left(-4a\right)x+\left(-2b\right)y=-28,\left(-4a\right)x+18ay=-38a
સરળ બનાવો.
\left(-4a\right)x+4ax+\left(-2b\right)y+\left(-18a\right)y=-28+38a
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી \left(-4a\right)x+\left(-2b\right)y=-28માંથી \left(-4a\right)x+18ay=-38a ને ઘટાડો.
\left(-2b\right)y+\left(-18a\right)y=-28+38a
4ax માં -4ax ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો -4ax અને 4ax ને વિભાજિત કરો.
\left(-18a-2b\right)y=-28+38a
-18ay માં -2by ઍડ કરો.
\left(-18a-2b\right)y=38a-28
38a માં -28 ઍડ કરો.
y=-\frac{19a-14}{9a+b}
બન્ને બાજુનો -2b-18a થી ભાગાકાર કરો.
-2x+9\left(-\frac{19a-14}{9a+b}\right)=-19
-2x+9y=-19માં y માટે -\frac{-14+19a}{b+9a} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
-2x-\frac{9\left(19a-14\right)}{9a+b}=-19
-\frac{-14+19a}{b+9a} ને 9 વાર ગુણાકાર કરો.
-2x=-\frac{19b+126}{9a+b}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{9\left(-14+19a\right)}{b+9a} ઍડ કરો.
x=\frac{19b+126}{2\left(9a+b\right)}
બન્ને બાજુનો -2 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{19b+126}{2\left(9a+b\right)},y=-\frac{19a-14}{9a+b}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}