\left\{ \begin{array} { c } { 3 x - 2 y = 1 } \\ { - 5 x - 3 y = - 8 } \end{array} \right.
x, y માટે ઉકેલો
x=1
y=1
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
3x-2y=1,-5x-3y=-8
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
3x-2y=1
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
3x=2y+1
સમીકરણની બન્ને બાજુ 2y ઍડ કરો.
x=\frac{1}{3}\left(2y+1\right)
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{2}{3}y+\frac{1}{3}
2y+1 ને \frac{1}{3} વાર ગુણાકાર કરો.
-5\left(\frac{2}{3}y+\frac{1}{3}\right)-3y=-8
અન્ય સમીકરણ, -5x-3y=-8 માં x માટે \frac{2y+1}{3} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
-\frac{10}{3}y-\frac{5}{3}-3y=-8
\frac{2y+1}{3} ને -5 વાર ગુણાકાર કરો.
-\frac{19}{3}y-\frac{5}{3}=-8
-3y માં -\frac{10y}{3} ઍડ કરો.
-\frac{19}{3}y=-\frac{19}{3}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{5}{3} ઍડ કરો.
y=1
સમીકરણની બન્ને બાજુનો -\frac{19}{3} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
x=\frac{2+1}{3}
x=\frac{2}{3}y+\frac{1}{3}માં y માટે 1 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=1
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{2}{3} માં \frac{1}{3} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=1,y=1
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
3x-2y=1,-5x-3y=-8
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}3&-2\\-5&-3\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}1\\-8\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}3&-2\\-5&-3\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}3&-2\\-5&-3\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&-2\\-5&-3\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}1\\-8\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}3&-2\\-5&-3\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&-2\\-5&-3\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}1\\-8\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&-2\\-5&-3\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}1\\-8\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{3}{3\left(-3\right)-\left(-2\left(-5\right)\right)}&-\frac{-2}{3\left(-3\right)-\left(-2\left(-5\right)\right)}\\-\frac{-5}{3\left(-3\right)-\left(-2\left(-5\right)\right)}&\frac{3}{3\left(-3\right)-\left(-2\left(-5\right)\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}1\\-8\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{3}{19}&-\frac{2}{19}\\-\frac{5}{19}&-\frac{3}{19}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}1\\-8\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{3}{19}-\frac{2}{19}\left(-8\right)\\-\frac{5}{19}-\frac{3}{19}\left(-8\right)\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}1\\1\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=1,y=1
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
3x-2y=1,-5x-3y=-8
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
-5\times 3x-5\left(-2\right)y=-5,3\left(-5\right)x+3\left(-3\right)y=3\left(-8\right)
3x અને -5x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો -5 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 3 સાથે ગુણાકાર કરો.
-15x+10y=-5,-15x-9y=-24
સરળ બનાવો.
-15x+15x+10y+9y=-5+24
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી -15x+10y=-5માંથી -15x-9y=-24 ને ઘટાડો.
10y+9y=-5+24
15x માં -15x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો -15x અને 15x ને વિભાજિત કરો.
19y=-5+24
9y માં 10y ઍડ કરો.
19y=19
24 માં -5 ઍડ કરો.
y=1
બન્ને બાજુનો 19 થી ભાગાકાર કરો.
-5x-3=-8
-5x-3y=-8માં y માટે 1 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
-5x=-5
સમીકરણની બન્ને બાજુ 3 ઍડ કરો.
x=1
બન્ને બાજુનો -5 થી ભાગાકાર કરો.
x=1,y=1
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}