x માટે ઉકેલો
x=-\frac{3}{5}=-0.6
x=\frac{4}{5}=0.8
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
\frac{50}{49}x^{2}-\frac{10}{49}x-\frac{24}{49}=0
ax^{2}+bx+c=0 પ્રપત્રના બધા સમીકરણો ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} નો ઉપયોગ કરી ઉકેલી શકાય છે. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર બે નિરાકરણો આપે છે, એક જ્યારે ± સરવાલો હોય અને એક જ્યારે તે બાદબાકી હોય.
x=\frac{-\left(-\frac{10}{49}\right)±\sqrt{\left(-\frac{10}{49}\right)^{2}-4\times \frac{50}{49}\left(-\frac{24}{49}\right)}}{2\times \frac{50}{49}}
આ સમીકરણ માનક ફૉર્મમાં છે: ax^{2}+bx+c=0. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} માં, a માટે \frac{50}{49} ને, b માટે -\frac{10}{49} ને, અને c માટે -\frac{24}{49} ને બદલીને મૂકો.
x=\frac{-\left(-\frac{10}{49}\right)±\sqrt{\frac{100}{2401}-4\times \frac{50}{49}\left(-\frac{24}{49}\right)}}{2\times \frac{50}{49}}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને -\frac{10}{49} નો વર્ગ કાઢો.
x=\frac{-\left(-\frac{10}{49}\right)±\sqrt{\frac{100}{2401}-\frac{200}{49}\left(-\frac{24}{49}\right)}}{2\times \frac{50}{49}}
\frac{50}{49} ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-\left(-\frac{10}{49}\right)±\sqrt{\frac{100+4800}{2401}}}{2\times \frac{50}{49}}
ગુણક વખતનો ગુણક અને ભાજક વખતનો ભાજક દ્વારા ગુણાકાર કરીને -\frac{200}{49} નો -\frac{24}{49} વાર ગુણાકાર કરો. પછી જો શક્ય હોય તો અપૂર્ણાંકને ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=\frac{-\left(-\frac{10}{49}\right)±\sqrt{\frac{100}{49}}}{2\times \frac{50}{49}}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{4800}{2401} માં \frac{100}{2401} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=\frac{-\left(-\frac{10}{49}\right)±\frac{10}{7}}{2\times \frac{50}{49}}
\frac{100}{49} નો વર્ગ મૂળ લો.
x=\frac{\frac{10}{49}±\frac{10}{7}}{2\times \frac{50}{49}}
-\frac{10}{49} નો વિરોધી \frac{10}{49} છે.
x=\frac{\frac{10}{49}±\frac{10}{7}}{\frac{100}{49}}
\frac{50}{49} ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{\frac{80}{49}}{\frac{100}{49}}
હવે x=\frac{\frac{10}{49}±\frac{10}{7}}{\frac{100}{49}} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{10}{7} માં \frac{10}{49} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=\frac{4}{5}
\frac{80}{49} ને \frac{100}{49} ના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાથી \frac{80}{49} નો \frac{100}{49} થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{\frac{60}{49}}{\frac{100}{49}}
હવે x=\frac{\frac{10}{49}±\frac{10}{7}}{\frac{100}{49}} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઘટાડીને \frac{10}{49} માંથી \frac{10}{7} ને ઘટાડો. પછી જો શક્ય હોય તો અપૂર્ણાંકને ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=-\frac{3}{5}
-\frac{60}{49} ને \frac{100}{49} ના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાથી -\frac{60}{49} નો \frac{100}{49} થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{4}{5} x=-\frac{3}{5}
સમીકરણ હવે ઉકેલાઈ ગયું છે.
\frac{50}{49}x^{2}-\frac{10}{49}x-\frac{24}{49}=0
ચતુર્વર્ગીય સમીકરણ જેમ કે આ એક વર્ગને પૂર્ણ કરીને ઉકેલી શકાય છે. વર્ગને પૂર્ણ કરવા માટે, સમીકરણ પહેલા આ પ્રપત્રમાં હોવું જોઈએ : x^{2}+bx=c.
\frac{50}{49}x^{2}-\frac{10}{49}x-\frac{24}{49}-\left(-\frac{24}{49}\right)=-\left(-\frac{24}{49}\right)
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{24}{49} ઍડ કરો.
\frac{50}{49}x^{2}-\frac{10}{49}x=-\left(-\frac{24}{49}\right)
સ્વયંમાંથી -\frac{24}{49} ઘટાડવા પર 0 બચે.
\frac{50}{49}x^{2}-\frac{10}{49}x=\frac{24}{49}
0 માંથી -\frac{24}{49} ને ઘટાડો.
\frac{\frac{50}{49}x^{2}-\frac{10}{49}x}{\frac{50}{49}}=\frac{\frac{24}{49}}{\frac{50}{49}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો \frac{50}{49} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
x^{2}+\left(-\frac{\frac{10}{49}}{\frac{50}{49}}\right)x=\frac{\frac{24}{49}}{\frac{50}{49}}
\frac{50}{49} થી ભાગાકાર કરવાથી \frac{50}{49} સાથે ગુણાકારને પૂર્વવત્ કરે છે.
x^{2}-\frac{1}{5}x=\frac{\frac{24}{49}}{\frac{50}{49}}
-\frac{10}{49} ને \frac{50}{49} ના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાથી -\frac{10}{49} નો \frac{50}{49} થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}-\frac{1}{5}x=\frac{12}{25}
\frac{24}{49} ને \frac{50}{49} ના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાથી \frac{24}{49} નો \frac{50}{49} થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}-\frac{1}{5}x+\left(-\frac{1}{10}\right)^{2}=\frac{12}{25}+\left(-\frac{1}{10}\right)^{2}
-\frac{1}{5}, x પદના ગુણાંકને, -\frac{1}{10} મેળવવા માટે 2 થી ભાગાકાર કરો. પછી -\frac{1}{10} ના વર્ગને સમીકરણની બન્ને બાજુ ઍડ કરો. આ પગલું સમીકરણના ડાબા હાથ બાજુને સંપૂર્ણ વર્ગ બનાવે છે.
x^{2}-\frac{1}{5}x+\frac{1}{100}=\frac{12}{25}+\frac{1}{100}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને -\frac{1}{10} નો વર્ગ કાઢો.
x^{2}-\frac{1}{5}x+\frac{1}{100}=\frac{49}{100}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{1}{100} માં \frac{12}{25} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
\left(x-\frac{1}{10}\right)^{2}=\frac{49}{100}
અવયવ x^{2}-\frac{1}{5}x+\frac{1}{100}. સામાન્ય રીતે, જયારે x^{2}+bx+c એક પૂર્ણ વર્ગ હોય, ત્યારે તેનો અવયવ હંમેશાં \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} તરીકે કાઢી શકાય છે.
\sqrt{\left(x-\frac{1}{10}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{49}{100}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો વર્ગ મૂળ લો.
x-\frac{1}{10}=\frac{7}{10} x-\frac{1}{10}=-\frac{7}{10}
સરળ બનાવો.
x=\frac{4}{5} x=-\frac{3}{5}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{1}{10} ઍડ કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}