x માટે ઉકેલો
x=-9
x=4
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
\left(x^{2}-x+1\right)\times 30+\left(x-1\right)\left(7-18x\right)=\left(x^{2}-1\right)\times 13
શૂન્ય દ્વારા ભાગાકાર કરવું તે વ્યાખ્યાયિત ન હોવાથી, ચલ x એ -1,1 મૂલ્યમાંના કોઈપણ સમાન હોઈ શકે નહીં. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો \left(x-1\right)\left(x+1\right)\left(x^{2}-x+1\right) દ્વારા ગુણાકાર કરો, x^{2}-1,x^{3}+1,x^{2}-x+1 ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
30x^{2}-30x+30+\left(x-1\right)\left(7-18x\right)=\left(x^{2}-1\right)\times 13
x^{2}-x+1 સાથે 30 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
30x^{2}-30x+30+25x-18x^{2}-7=\left(x^{2}-1\right)\times 13
x-1 નો 7-18x સાથે ગુણાકાર કરવા અને એકસમાન દર્શાવેલી કિંમતોને સંયોજિત કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
30x^{2}-5x+30-18x^{2}-7=\left(x^{2}-1\right)\times 13
-5x ને મેળવવા માટે -30x અને 25x ને એકસાથે કરો.
12x^{2}-5x+30-7=\left(x^{2}-1\right)\times 13
12x^{2} ને મેળવવા માટે 30x^{2} અને -18x^{2} ને એકસાથે કરો.
12x^{2}-5x+23=\left(x^{2}-1\right)\times 13
23 મેળવવા માટે 30 માંથી 7 ને ઘટાડો.
12x^{2}-5x+23=13x^{2}-13
x^{2}-1 સાથે 13 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
12x^{2}-5x+23-13x^{2}=-13
બન્ને બાજુથી 13x^{2} ઘટાડો.
-x^{2}-5x+23=-13
-x^{2} ને મેળવવા માટે 12x^{2} અને -13x^{2} ને એકસાથે કરો.
-x^{2}-5x+23+13=0
બંને સાઇડ્સ માટે 13 ઍડ કરો.
-x^{2}-5x+36=0
36મેળવવા માટે 23 અને 13 ને ઍડ કરો.
a+b=-5 ab=-36=-36
સમીકરણને ઉકેલવા માટે, સમૂહીકરણ કરીને ડાબા હાથ બાજુની અવયવ પાડો. પ્રથમ, ડાબા હાથ બાજુની -x^{2}+ax+bx+36 તરીકે ફરીથી લખવાની જરૂર છે. a અને b ને શોધવા માટે, ઉકેલી શકાય તે માટે સિસ્ટમ સેટ કરો.
1,-36 2,-18 3,-12 4,-9 6,-6
ab ઋણાત્મક હોવાથી, a અને b વિરુદ્ધ ચિહ્ન ધરાવે છે. a+b ઋણાત્મક હોવાથી, ઋણાત્મક સંખ્યામાં ઘનાત્મક કરતાં વધારે સંપૂર્ણ મૂલ્ય છે. આવી બધી પૂર્ણાંક જોડીની સૂચી બનાવો જે ઉત્પાદન -36 આપે છે.
1-36=-35 2-18=-16 3-12=-9 4-9=-5 6-6=0
દરેક જોડી માટે સરવાળાની ગણતરી કરો.
a=4 b=-9
સમાધાન એ જોડી છે જે સરવાળો -5 આપે છે.
\left(-x^{2}+4x\right)+\left(-9x+36\right)
-x^{2}-5x+36 ને \left(-x^{2}+4x\right)+\left(-9x+36\right) તરીકે ફરીથી લખો.
x\left(-x+4\right)+9\left(-x+4\right)
પ્રથમ સમૂહમાં x અને બીજા સમૂહમાં 9 ના અવયવ પાડો.
\left(-x+4\right)\left(x+9\right)
પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરીને સામાન્ય પદ -x+4 ના અવયવ પાડો.
x=4 x=-9
સમીકરણનો ઉકેલ શોધવા માટે, -x+4=0 અને x+9=0 ઉકેલો.
\left(x^{2}-x+1\right)\times 30+\left(x-1\right)\left(7-18x\right)=\left(x^{2}-1\right)\times 13
શૂન્ય દ્વારા ભાગાકાર કરવું તે વ્યાખ્યાયિત ન હોવાથી, ચલ x એ -1,1 મૂલ્યમાંના કોઈપણ સમાન હોઈ શકે નહીં. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો \left(x-1\right)\left(x+1\right)\left(x^{2}-x+1\right) દ્વારા ગુણાકાર કરો, x^{2}-1,x^{3}+1,x^{2}-x+1 ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
30x^{2}-30x+30+\left(x-1\right)\left(7-18x\right)=\left(x^{2}-1\right)\times 13
x^{2}-x+1 સાથે 30 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
30x^{2}-30x+30+25x-18x^{2}-7=\left(x^{2}-1\right)\times 13
x-1 નો 7-18x સાથે ગુણાકાર કરવા અને એકસમાન દર્શાવેલી કિંમતોને સંયોજિત કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
30x^{2}-5x+30-18x^{2}-7=\left(x^{2}-1\right)\times 13
-5x ને મેળવવા માટે -30x અને 25x ને એકસાથે કરો.
12x^{2}-5x+30-7=\left(x^{2}-1\right)\times 13
12x^{2} ને મેળવવા માટે 30x^{2} અને -18x^{2} ને એકસાથે કરો.
12x^{2}-5x+23=\left(x^{2}-1\right)\times 13
23 મેળવવા માટે 30 માંથી 7 ને ઘટાડો.
12x^{2}-5x+23=13x^{2}-13
x^{2}-1 સાથે 13 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
12x^{2}-5x+23-13x^{2}=-13
બન્ને બાજુથી 13x^{2} ઘટાડો.
-x^{2}-5x+23=-13
-x^{2} ને મેળવવા માટે 12x^{2} અને -13x^{2} ને એકસાથે કરો.
-x^{2}-5x+23+13=0
બંને સાઇડ્સ માટે 13 ઍડ કરો.
-x^{2}-5x+36=0
36મેળવવા માટે 23 અને 13 ને ઍડ કરો.
x=\frac{-\left(-5\right)±\sqrt{\left(-5\right)^{2}-4\left(-1\right)\times 36}}{2\left(-1\right)}
આ સમીકરણ માનક ફૉર્મમાં છે: ax^{2}+bx+c=0. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} માં, a માટે -1 ને, b માટે -5 ને, અને c માટે 36 ને બદલીને મૂકો.
x=\frac{-\left(-5\right)±\sqrt{25-4\left(-1\right)\times 36}}{2\left(-1\right)}
વર્ગ -5.
x=\frac{-\left(-5\right)±\sqrt{25+4\times 36}}{2\left(-1\right)}
-1 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-\left(-5\right)±\sqrt{25+144}}{2\left(-1\right)}
36 ને 4 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-\left(-5\right)±\sqrt{169}}{2\left(-1\right)}
144 માં 25 ઍડ કરો.
x=\frac{-\left(-5\right)±13}{2\left(-1\right)}
169 નો વર્ગ મૂળ લો.
x=\frac{5±13}{2\left(-1\right)}
-5 નો વિરોધી 5 છે.
x=\frac{5±13}{-2}
-1 ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{18}{-2}
હવે x=\frac{5±13}{-2} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. 13 માં 5 ઍડ કરો.
x=-9
18 નો -2 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{8}{-2}
હવે x=\frac{5±13}{-2} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. 5 માંથી 13 ને ઘટાડો.
x=4
-8 નો -2 થી ભાગાકાર કરો.
x=-9 x=4
સમીકરણ હવે ઉકેલાઈ ગયું છે.
\left(x^{2}-x+1\right)\times 30+\left(x-1\right)\left(7-18x\right)=\left(x^{2}-1\right)\times 13
શૂન્ય દ્વારા ભાગાકાર કરવું તે વ્યાખ્યાયિત ન હોવાથી, ચલ x એ -1,1 મૂલ્યમાંના કોઈપણ સમાન હોઈ શકે નહીં. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો \left(x-1\right)\left(x+1\right)\left(x^{2}-x+1\right) દ્વારા ગુણાકાર કરો, x^{2}-1,x^{3}+1,x^{2}-x+1 ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
30x^{2}-30x+30+\left(x-1\right)\left(7-18x\right)=\left(x^{2}-1\right)\times 13
x^{2}-x+1 સાથે 30 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
30x^{2}-30x+30+25x-18x^{2}-7=\left(x^{2}-1\right)\times 13
x-1 નો 7-18x સાથે ગુણાકાર કરવા અને એકસમાન દર્શાવેલી કિંમતોને સંયોજિત કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
30x^{2}-5x+30-18x^{2}-7=\left(x^{2}-1\right)\times 13
-5x ને મેળવવા માટે -30x અને 25x ને એકસાથે કરો.
12x^{2}-5x+30-7=\left(x^{2}-1\right)\times 13
12x^{2} ને મેળવવા માટે 30x^{2} અને -18x^{2} ને એકસાથે કરો.
12x^{2}-5x+23=\left(x^{2}-1\right)\times 13
23 મેળવવા માટે 30 માંથી 7 ને ઘટાડો.
12x^{2}-5x+23=13x^{2}-13
x^{2}-1 સાથે 13 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
12x^{2}-5x+23-13x^{2}=-13
બન્ને બાજુથી 13x^{2} ઘટાડો.
-x^{2}-5x+23=-13
-x^{2} ને મેળવવા માટે 12x^{2} અને -13x^{2} ને એકસાથે કરો.
-x^{2}-5x=-13-23
બન્ને બાજુથી 23 ઘટાડો.
-x^{2}-5x=-36
-36 મેળવવા માટે -13 માંથી 23 ને ઘટાડો.
\frac{-x^{2}-5x}{-1}=-\frac{36}{-1}
બન્ને બાજુનો -1 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}+\left(-\frac{5}{-1}\right)x=-\frac{36}{-1}
-1 થી ભાગાકાર કરવાથી -1 સાથે ગુણાકારને પૂર્વવત્ કરે છે.
x^{2}+5x=-\frac{36}{-1}
-5 નો -1 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}+5x=36
-36 નો -1 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}+5x+\left(\frac{5}{2}\right)^{2}=36+\left(\frac{5}{2}\right)^{2}
5, x પદના ગુણાંકને, \frac{5}{2} મેળવવા માટે 2 થી ભાગાકાર કરો. પછી \frac{5}{2} ના વર્ગને સમીકરણની બન્ને બાજુ ઍડ કરો. આ પગલું સમીકરણના ડાબા હાથ બાજુને સંપૂર્ણ વર્ગ બનાવે છે.
x^{2}+5x+\frac{25}{4}=36+\frac{25}{4}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને \frac{5}{2} નો વર્ગ કાઢો.
x^{2}+5x+\frac{25}{4}=\frac{169}{4}
\frac{25}{4} માં 36 ઍડ કરો.
\left(x+\frac{5}{2}\right)^{2}=\frac{169}{4}
અવયવ x^{2}+5x+\frac{25}{4}. સામાન્ય રીતે, જયારે x^{2}+bx+c એક પૂર્ણ વર્ગ હોય, ત્યારે તેનો અવયવ હંમેશાં \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} તરીકે કાઢી શકાય છે.
\sqrt{\left(x+\frac{5}{2}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{169}{4}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો વર્ગ મૂળ લો.
x+\frac{5}{2}=\frac{13}{2} x+\frac{5}{2}=-\frac{13}{2}
સરળ બનાવો.
x=4 x=-9
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{5}{2} નો ઘટાડો કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}