x માટે ઉકેલો
x=-\frac{2}{11}\approx -0.181818182
x=6
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
x\left(x-2\right)\times 21=x\left(x+1\right)\times 16-\left(x-2\right)\left(x+1\right)\times 6
શૂન્ય દ્વારા ભાગાકાર કરવું તે વ્યાખ્યાયિત ન હોવાથી, ચલ x એ -1,0,2 મૂલ્યમાંના કોઈપણ સમાન હોઈ શકે નહીં. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો x\left(x-2\right)\left(x+1\right) દ્વારા ગુણાકાર કરો, x+1,x-2,x ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
\left(x^{2}-2x\right)\times 21=x\left(x+1\right)\times 16-\left(x-2\right)\left(x+1\right)\times 6
x સાથે x-2 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
21x^{2}-42x=x\left(x+1\right)\times 16-\left(x-2\right)\left(x+1\right)\times 6
x^{2}-2x સાથે 21 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
21x^{2}-42x=\left(x^{2}+x\right)\times 16-\left(x-2\right)\left(x+1\right)\times 6
x સાથે x+1 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
21x^{2}-42x=16x^{2}+16x-\left(x-2\right)\left(x+1\right)\times 6
x^{2}+x સાથે 16 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
21x^{2}-42x=16x^{2}+16x-\left(x^{2}-x-2\right)\times 6
x-2 નો x+1 સાથે ગુણાકાર કરવા અને એકસમાન દર્શાવેલી કિંમતોને સંયોજિત કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
21x^{2}-42x=16x^{2}+16x-\left(6x^{2}-6x-12\right)
x^{2}-x-2 સાથે 6 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
21x^{2}-42x=16x^{2}+16x-6x^{2}+6x+12
6x^{2}-6x-12 નો વિરૂદ્ધ શોધવા માટે, પ્રત્યેક શબ્દનો વિરુદ્ધ શબ્દ શોધો.
21x^{2}-42x=10x^{2}+16x+6x+12
10x^{2} ને મેળવવા માટે 16x^{2} અને -6x^{2} ને એકસાથે કરો.
21x^{2}-42x=10x^{2}+22x+12
22x ને મેળવવા માટે 16x અને 6x ને એકસાથે કરો.
21x^{2}-42x-10x^{2}=22x+12
બન્ને બાજુથી 10x^{2} ઘટાડો.
11x^{2}-42x=22x+12
11x^{2} ને મેળવવા માટે 21x^{2} અને -10x^{2} ને એકસાથે કરો.
11x^{2}-42x-22x=12
બન્ને બાજુથી 22x ઘટાડો.
11x^{2}-64x=12
-64x ને મેળવવા માટે -42x અને -22x ને એકસાથે કરો.
11x^{2}-64x-12=0
બન્ને બાજુથી 12 ઘટાડો.
x=\frac{-\left(-64\right)±\sqrt{\left(-64\right)^{2}-4\times 11\left(-12\right)}}{2\times 11}
આ સમીકરણ માનક ફૉર્મમાં છે: ax^{2}+bx+c=0. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} માં, a માટે 11 ને, b માટે -64 ને, અને c માટે -12 ને બદલીને મૂકો.
x=\frac{-\left(-64\right)±\sqrt{4096-4\times 11\left(-12\right)}}{2\times 11}
વર્ગ -64.
x=\frac{-\left(-64\right)±\sqrt{4096-44\left(-12\right)}}{2\times 11}
11 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-\left(-64\right)±\sqrt{4096+528}}{2\times 11}
-12 ને -44 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-\left(-64\right)±\sqrt{4624}}{2\times 11}
528 માં 4096 ઍડ કરો.
x=\frac{-\left(-64\right)±68}{2\times 11}
4624 નો વર્ગ મૂળ લો.
x=\frac{64±68}{2\times 11}
-64 નો વિરોધી 64 છે.
x=\frac{64±68}{22}
11 ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{132}{22}
હવે x=\frac{64±68}{22} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. 68 માં 64 ઍડ કરો.
x=6
132 નો 22 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{4}{22}
હવે x=\frac{64±68}{22} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. 64 માંથી 68 ને ઘટાડો.
x=-\frac{2}{11}
2 બહાર કાઢીને અને રદ કરીને ન્યૂનતમ ટર્મ્સ પર અપૂર્ણાંક \frac{-4}{22} ને ઘટાડો.
x=6 x=-\frac{2}{11}
સમીકરણ હવે ઉકેલાઈ ગયું છે.
x\left(x-2\right)\times 21=x\left(x+1\right)\times 16-\left(x-2\right)\left(x+1\right)\times 6
શૂન્ય દ્વારા ભાગાકાર કરવું તે વ્યાખ્યાયિત ન હોવાથી, ચલ x એ -1,0,2 મૂલ્યમાંના કોઈપણ સમાન હોઈ શકે નહીં. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો x\left(x-2\right)\left(x+1\right) દ્વારા ગુણાકાર કરો, x+1,x-2,x ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
\left(x^{2}-2x\right)\times 21=x\left(x+1\right)\times 16-\left(x-2\right)\left(x+1\right)\times 6
x સાથે x-2 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
21x^{2}-42x=x\left(x+1\right)\times 16-\left(x-2\right)\left(x+1\right)\times 6
x^{2}-2x સાથે 21 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
21x^{2}-42x=\left(x^{2}+x\right)\times 16-\left(x-2\right)\left(x+1\right)\times 6
x સાથે x+1 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
21x^{2}-42x=16x^{2}+16x-\left(x-2\right)\left(x+1\right)\times 6
x^{2}+x સાથે 16 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
21x^{2}-42x=16x^{2}+16x-\left(x^{2}-x-2\right)\times 6
x-2 નો x+1 સાથે ગુણાકાર કરવા અને એકસમાન દર્શાવેલી કિંમતોને સંયોજિત કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
21x^{2}-42x=16x^{2}+16x-\left(6x^{2}-6x-12\right)
x^{2}-x-2 સાથે 6 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
21x^{2}-42x=16x^{2}+16x-6x^{2}+6x+12
6x^{2}-6x-12 નો વિરૂદ્ધ શોધવા માટે, પ્રત્યેક શબ્દનો વિરુદ્ધ શબ્દ શોધો.
21x^{2}-42x=10x^{2}+16x+6x+12
10x^{2} ને મેળવવા માટે 16x^{2} અને -6x^{2} ને એકસાથે કરો.
21x^{2}-42x=10x^{2}+22x+12
22x ને મેળવવા માટે 16x અને 6x ને એકસાથે કરો.
21x^{2}-42x-10x^{2}=22x+12
બન્ને બાજુથી 10x^{2} ઘટાડો.
11x^{2}-42x=22x+12
11x^{2} ને મેળવવા માટે 21x^{2} અને -10x^{2} ને એકસાથે કરો.
11x^{2}-42x-22x=12
બન્ને બાજુથી 22x ઘટાડો.
11x^{2}-64x=12
-64x ને મેળવવા માટે -42x અને -22x ને એકસાથે કરો.
\frac{11x^{2}-64x}{11}=\frac{12}{11}
બન્ને બાજુનો 11 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}-\frac{64}{11}x=\frac{12}{11}
11 થી ભાગાકાર કરવાથી 11 સાથે ગુણાકારને પૂર્વવત્ કરે છે.
x^{2}-\frac{64}{11}x+\left(-\frac{32}{11}\right)^{2}=\frac{12}{11}+\left(-\frac{32}{11}\right)^{2}
-\frac{64}{11}, x પદના ગુણાંકને, -\frac{32}{11} મેળવવા માટે 2 થી ભાગાકાર કરો. પછી -\frac{32}{11} ના વર્ગને સમીકરણની બન્ને બાજુ ઍડ કરો. આ પગલું સમીકરણના ડાબા હાથ બાજુને સંપૂર્ણ વર્ગ બનાવે છે.
x^{2}-\frac{64}{11}x+\frac{1024}{121}=\frac{12}{11}+\frac{1024}{121}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને -\frac{32}{11} નો વર્ગ કાઢો.
x^{2}-\frac{64}{11}x+\frac{1024}{121}=\frac{1156}{121}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{1024}{121} માં \frac{12}{11} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
\left(x-\frac{32}{11}\right)^{2}=\frac{1156}{121}
અવયવ x^{2}-\frac{64}{11}x+\frac{1024}{121}. સામાન્ય રીતે, જયારે x^{2}+bx+c એક પૂર્ણ વર્ગ હોય, ત્યારે તેનો અવયવ હંમેશાં \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} તરીકે કાઢી શકાય છે.
\sqrt{\left(x-\frac{32}{11}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{1156}{121}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો વર્ગ મૂળ લો.
x-\frac{32}{11}=\frac{34}{11} x-\frac{32}{11}=-\frac{34}{11}
સરળ બનાવો.
x=6 x=-\frac{2}{11}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{32}{11} ઍડ કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}