x, y-ৰ বাবে সমাধান কৰক
x=-\frac{14}{73}\approx -0.191780822
y = \frac{143}{73} = 1\frac{70}{73} \approx 1.95890411
গ্ৰাফ
ভাগ-বতৰা কৰক
ক্লিপবোৰ্ডলৈ প্ৰতিলিপি হৈছে
-3x-y-2x=-1
প্ৰথম সমীকৰণটো বিবেচনা কৰক৷ দুয়োটা দিশৰ পৰা 2x বিয়োগ কৰক৷
-5x-y=-1
-5x লাভ কৰিবলৈ -3x আৰু -2x একত্ৰ কৰক৷
-6x-15y=x+y-30
দ্বিতীয় সমীকৰণটো বিবেচনা কৰক৷ -3ক 2x+5yৰে পূৰণ কৰিবলৈ বিতৰক উপাদান ব্যৱহাৰ কৰক৷
-6x-15y-x=y-30
দুয়োটা দিশৰ পৰা x বিয়োগ কৰক৷
-7x-15y=y-30
-7x লাভ কৰিবলৈ -6x আৰু -x একত্ৰ কৰক৷
-7x-15y-y=-30
দুয়োটা দিশৰ পৰা y বিয়োগ কৰক৷
-7x-16y=-30
-16y লাভ কৰিবলৈ -15y আৰু -y একত্ৰ কৰক৷
-5x-y=-1,-7x-16y=-30
চাবষ্টিটিউশ্বন ব্যৱহাৰ কৰি সমীকৰণৰ এটা যোৰা সমাধান কৰিবলৈ, চলকসমূহৰ এটাৰ বাবে সমীকৰণসমূহ প্ৰথমে সমাধান কৰক৷ ইয়াৰ পিছত অন্য সমীকৰণত এই চলকটোৰ বাবে ফলাফল স্থানাপন কৰক৷
-5x-y=-1
সমীকৰণসমূহৰ এটা পচন্দ কৰক আৰু সমান চিনৰ বাওঁ দিশে x পৃথক কৰি xৰ বাবে ইয়াক সমাধান কৰক৷
-5x=y-1
সমীকৰণৰ দুয়োটা দিশতে y যোগ কৰক৷
x=-\frac{1}{5}\left(y-1\right)
-5-ৰ দ্বাৰা দুয়োটা ফাল ভাগ কৰক৷
x=-\frac{1}{5}y+\frac{1}{5}
-\frac{1}{5} বাৰ y-1 পুৰণ কৰক৷
-7\left(-\frac{1}{5}y+\frac{1}{5}\right)-16y=-30
অন্য সমীকৰণত x-ৰ বাবে \frac{-y+1}{5} স্থানাপন কৰক, -7x-16y=-30৷
\frac{7}{5}y-\frac{7}{5}-16y=-30
-7 বাৰ \frac{-y+1}{5} পুৰণ কৰক৷
-\frac{73}{5}y-\frac{7}{5}=-30
-16y লৈ \frac{7y}{5} যোগ কৰক৷
-\frac{73}{5}y=-\frac{143}{5}
সমীকৰণৰ দুয়োটা দিশতে \frac{7}{5} যোগ কৰক৷
y=\frac{143}{73}
-\frac{73}{5}-ৰ দ্বাৰা দুয়োটা দিশৰ সমীকৰণ হৰণ কৰক, যি ভগ্নাংশৰ ব্যতিক্ৰমৰ দ্বাৰা দুয়োটা দিশৰ গুণিতকৰ দৰে একে৷
x=-\frac{1}{5}\times \frac{143}{73}+\frac{1}{5}
x=-\frac{1}{5}y+\frac{1}{5}-ত y-ৰ বাবে \frac{143}{73}-ক স্থানাপন কৰক৷ কিয়নো ফলাফলৰ সমীকৰণত কেৱল এটা চলক আছে, আপুনি x-ৰ বাবে পোনপটীয়াকৈ সমাধান কৰিব পাৰে৷
x=-\frac{143}{365}+\frac{1}{5}
নিউমাৰেটৰ টাইমক নিউমাৰেটৰে আৰু ডেনোমিনেটৰ টাইমক ডেনোমিনেটেৰ পুৰণ কৰি -\frac{1}{5} বাৰ \frac{143}{73} পুৰণ কৰক৷ তাৰপাছত সম্ভৱ হ'লে ভগ্নাংশক নিম্নতম পদলৈ হ্ৰাস কৰক।
x=-\frac{14}{73}
এটা উমৈহতীয়া বিভাজক বিচাৰি আৰু অংশ গণক যোগ কৰি -\frac{143}{365} লৈ \frac{1}{5} যোগ কৰক৷ ইয়াৰ পিছত যদি সম্ভৱ হয়, তেতিয়া একেবাৰে সৰ্বনিম্ন সময় সীমালৈ ভগ্নাংশক হ্ৰাস কৰক৷
x=-\frac{14}{73},y=\frac{143}{73}
ছিষ্টেমটো এতিয়া ঠিক হৈছে৷
-3x-y-2x=-1
প্ৰথম সমীকৰণটো বিবেচনা কৰক৷ দুয়োটা দিশৰ পৰা 2x বিয়োগ কৰক৷
-5x-y=-1
-5x লাভ কৰিবলৈ -3x আৰু -2x একত্ৰ কৰক৷
-6x-15y=x+y-30
দ্বিতীয় সমীকৰণটো বিবেচনা কৰক৷ -3ক 2x+5yৰে পূৰণ কৰিবলৈ বিতৰক উপাদান ব্যৱহাৰ কৰক৷
-6x-15y-x=y-30
দুয়োটা দিশৰ পৰা x বিয়োগ কৰক৷
-7x-15y=y-30
-7x লাভ কৰিবলৈ -6x আৰু -x একত্ৰ কৰক৷
-7x-15y-y=-30
দুয়োটা দিশৰ পৰা y বিয়োগ কৰক৷
-7x-16y=-30
-16y লাভ কৰিবলৈ -15y আৰু -y একত্ৰ কৰক৷
-5x-y=-1,-7x-16y=-30
সমীকৰণসমূহক এটা মান্য ৰূপতৰাখক আৰু ইয়াৰ পিছত সমীকৰণসমূহৰ পদ্ধতি সমাধান কৰিবলৈ মেট্ৰিক্স ব্যৱহাৰ কৰক৷
\left(\begin{matrix}-5&-1\\-7&-16\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-1\\-30\end{matrix}\right)
মেট্ৰিক্স ৰূপত সমীকৰণ লিখক৷
inverse(\left(\begin{matrix}-5&-1\\-7&-16\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-5&-1\\-7&-16\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}-5&-1\\-7&-16\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-1\\-30\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}-5&-1\\-7&-16\end{matrix}\right)ৰ বিপৰীত মেট্ৰিক্সৰে বাওঁফালৰ সমীকৰণটো পূৰণ কৰক৷
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}-5&-1\\-7&-16\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-1\\-30\end{matrix}\right)
কোনো মেট্ৰিক্সৰ গুণফল আৰু ইয়াৰ বিপৰীতটো হৈছে পৰিচয় মেট্ৰিক্স৷
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}-5&-1\\-7&-16\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-1\\-30\end{matrix}\right)
সমান চিনৰ বাওঁফালে থকা মেট্ৰিক্সবোৰ পূৰণ কৰক৷
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{16}{-5\left(-16\right)-\left(-\left(-7\right)\right)}&-\frac{-1}{-5\left(-16\right)-\left(-\left(-7\right)\right)}\\-\frac{-7}{-5\left(-16\right)-\left(-\left(-7\right)\right)}&-\frac{5}{-5\left(-16\right)-\left(-\left(-7\right)\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}-1\\-30\end{matrix}\right)
2\times 2 মেট্ৰিক্স \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right)-ৰ বাবে, বিপৰীত মেট্ৰিক্স \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right), সেয়েহে মেট্ৰিক্স সমীকৰণটো মেট্ৰিক্স পূৰণ সমস্যা হিচাপে পুনৰ লিখিব পাৰি।
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{16}{73}&\frac{1}{73}\\\frac{7}{73}&-\frac{5}{73}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}-1\\-30\end{matrix}\right)
গণনা কৰক৷
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{16}{73}\left(-1\right)+\frac{1}{73}\left(-30\right)\\\frac{7}{73}\left(-1\right)-\frac{5}{73}\left(-30\right)\end{matrix}\right)
মেট্ৰিক্সসমূহ পুৰণ কৰক৷
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{14}{73}\\\frac{143}{73}\end{matrix}\right)
গণনা কৰক৷
x=-\frac{14}{73},y=\frac{143}{73}
মেট্ৰিক্স উপাদান x আৰু y নিষ্কাষিত কৰক৷
-3x-y-2x=-1
প্ৰথম সমীকৰণটো বিবেচনা কৰক৷ দুয়োটা দিশৰ পৰা 2x বিয়োগ কৰক৷
-5x-y=-1
-5x লাভ কৰিবলৈ -3x আৰু -2x একত্ৰ কৰক৷
-6x-15y=x+y-30
দ্বিতীয় সমীকৰণটো বিবেচনা কৰক৷ -3ক 2x+5yৰে পূৰণ কৰিবলৈ বিতৰক উপাদান ব্যৱহাৰ কৰক৷
-6x-15y-x=y-30
দুয়োটা দিশৰ পৰা x বিয়োগ কৰক৷
-7x-15y=y-30
-7x লাভ কৰিবলৈ -6x আৰু -x একত্ৰ কৰক৷
-7x-15y-y=-30
দুয়োটা দিশৰ পৰা y বিয়োগ কৰক৷
-7x-16y=-30
-16y লাভ কৰিবলৈ -15y আৰু -y একত্ৰ কৰক৷
-5x-y=-1,-7x-16y=-30
চলকসমূহৰ এটাৰ এলিমিনেশ্বন, ক'এফিচিয়েণ্টৰ দ্বাৰা সমাধান কৰিবলৈ দুয়োটা সমীকৰণতে একে থাকিব লাগিব, যাতে এটা সমীকৰণ অন্য এটাৰ পৰা বিয়োগ কৰিলে চলকটো সমান কৰিব পাৰি৷
-7\left(-5\right)x-7\left(-1\right)y=-7\left(-1\right),-5\left(-7\right)x-5\left(-16\right)y=-5\left(-30\right)
-5x আৰু -7x সমান কৰিবৰ বাবে, -7-ৰ দ্বাৰা প্ৰথম সমীকৰণৰ প্ৰতিটো দিশতে সকলো পদ পুৰণ কৰক আৰু দ্বিতীয়টোৰ প্ৰতিটো দিশৰ সকলো পদ -5-ৰ দ্বাৰা পুৰণ কৰক৷
35x+7y=7,35x+80y=150
সৰলীকৰণ৷
35x-35x+7y-80y=7-150
সমান চিনৰ প্ৰতিটো দিশতে একে পদসমূহ বিয়োগ কৰি 35x+7y=7-ৰ পৰা 35x+80y=150 হৰণ কৰক৷
7y-80y=7-150
-35x লৈ 35x যোগ কৰক৷ চৰ্তাৱলী 35x আৰু -35x সমান, সমাধান কৰিব পৰা কেৱল এটা চলকৰ সৈতে এটা সমীকৰণ এৰক৷
-73y=7-150
-80y লৈ 7y যোগ কৰক৷
-73y=-143
-150 লৈ 7 যোগ কৰক৷
y=\frac{143}{73}
-73-ৰ দ্বাৰা দুয়োটা ফাল ভাগ কৰক৷
-7x-16\times \frac{143}{73}=-30
-7x-16y=-30-ত y-ৰ বাবে \frac{143}{73}-ক স্থানাপন কৰক৷ কিয়নো ফলাফলৰ সমীকৰণত কেৱল এটা চলক আছে, আপুনি x-ৰ বাবে পোনপটীয়াকৈ সমাধান কৰিব পাৰে৷
-7x-\frac{2288}{73}=-30
-16 বাৰ \frac{143}{73} পুৰণ কৰক৷
-7x=\frac{98}{73}
সমীকৰণৰ দুয়োটা দিশতে \frac{2288}{73} যোগ কৰক৷
x=-\frac{14}{73}
-7-ৰ দ্বাৰা দুয়োটা ফাল ভাগ কৰক৷
x=-\frac{14}{73},y=\frac{143}{73}
ছিষ্টেমটো এতিয়া ঠিক হৈছে৷
উদাহৰণসমূহ
দ্বিঘাত সমীকৰণ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ত্ৰিকোণমিতি
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
ৰৈখিক সমীকৰণ
y = 3x + 4
অঙ্ক
699 * 533
মেট্ৰিক্স
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
সমকালীন সমীকৰণ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
পৃথকীকৰণ
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ইণ্টিগ্ৰেশ্বন
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
সীমা
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}